Ridderschap in Holland - Adelsgeschiedenis

Hoewel Holland al in de late Middeleeuwen meer en meer een land van burgers werd, speelde de ridderschap er nog een leidende rol. Hoge edelen als de heren van Arkel, Egmond, Brederode en Wassenaar oefenden veel macht uit als medespelers of juist tegenstrevers van de graaf en zijn plaatsvervangers. Modale en lagere edelen zoals Assendelft, Heemskerk, Matenesse en Raaphorst bekleedden invloedrijke posities aan het grafelijk hof en in de regio, als baljuws, ambachtsheren en kasteelbewoners. Achter de enkele nu nog te bezichtigen kasteelruïnes gaat een rijke wereld schuil die in Ridderschap in Holland voor het eerst als geheel en vanuit verschillende invalshoeken wordt beschreven. Op basis van biografische gegevens van een groot aantal edelen schetst Antheun Janse een boeiend groepsportret van de Hollandse ridderschap tussen circa 1275 en circa 1475. Gedurende deze periode veranderde de ridderschap ingrijpend. Ridderlijke verschijnselen raakten minder algemeen verbreid, de uitoefening van centrale en regionale bestuursambten werd minder vanzelfsprekend. De nadruk kwam sterker te liggen op het uitoefenen van heerlijke rechten en de afstamming van een illuster voorgeslacht. Wat niet veranderde, waren de relatieve geslotenheid van de ridderschap en haar maatschappelijke positie. Rond 1475 was de ridderschap als verschijnsel nog springlevend.