Bovenlicht

Een grote verrassing. Op een wonderlijke manier weerspiegelt de latere ontwikkeling van Saramago s schrijverschap zich al in deze roman. NRC HandelsbladZomaar een ochtend in het midden van de twintigste eeuw. De zon komt op in Lissabon. De bewoners van een pand ontwaken, het lijkt een morgen als alle andere: schoenmaker Silvestre die zijn winkel opent, Adriana die naar kantoor vertrekt, Justina die nieuwe ruzies met haar agressieve echtgenoot voorziet, de maîtresse Lídia, de Spaanse Carmen... De schrijver laat zijn blik onopvallend van woning naar woning gaan, van personage naar personage. Hij toont ons schrale levens, grote frustraties, kleine illusies, heimwee naar andere tijden. Dit alles onder de grauwe deken van de dictatuur, bij muziek van Beethoven en met een van de dichter Pessoa geleende verzuchting: moeten wij dan allen een `getrouwd, nietszeggend, alledaags, belastingplichtig bestaan leiden?In Bovenlicht weet Saramago ons op meesterlijke wijze te introduceren in zijn universum. We herkennen de heldere stem van de latere Nobelprijswinnaar en hij geeft ons een prachtig tijdsbeeld van het Lissabon van de jaren vijftig.José Saramago (1922 - 2010) schreef Bovenlicht toen hij dertig jaar oud was, maar het werd pas na zijn dood uitgegeven. Deze verloren gewaande roman is wereldwijd met veel aandacht in de pers onthaald. `Bovenlicht is de poort naar al zijn werk, aldus Saramago s weduwe Pilar del Rio.